روستای آویهنگ

موقعیت طبیعی و جغرافیایی آویهنگ:

روستای کوهستانی آویهنگ از توابع بخش کلاترزان شهرستان سنندج در استان کردستان، با مختصات جغرافیایی 46 درجه و 41 دقیقه طول شرقی و 35 درجه و 16 دقیقه عرض شمالی، در فاصلة 15 کیلومتری شهر کلاترزان (شویشه) و 58 کیلومتری شهر سنندج واقع شده است. ارتفاع روستای آویهنگ از سطح دریا 1670 متر است. آب و هوای آن در بهار و تابستان معتدل و در زمستان سرد و خشک است. و در حال حاضر دارای حدود 600 خانوار و بیشتر از 3000 نفر جمعیت می باشد .

آویهنگ اگر چه در منطقه ای کوهستانی واقع شده اما در محلی نسبتآ گود و در دامنه ی چند کوه مرتفع قرار گرفته است.

آبادی های همجوار آویهنگ به ترتیب عبارت اند از:

(ویسه ر) و (کلاتی) و (وتره زمین ) در شرق

(هه شه میز) در جنوب شرقی

(هویه ) و(سر هویه ) در جنوب

(سالیان ) در غرب

(بزان) و (که رگینه) در شمال

(دادانه) و (رشنه ش) در شمال غربی.
این روستا از شمال غربی به کوه بی‏قوره و کوه حیدرشاه، از شمال به کوه بردسور از شمال شرقی به گردنه کرد آباد و دره سیر و از جنوب غربی به دره قلیچه محدود می‏شود.

آثار باقی‏مانده از مسجد تاریخی آویهنگ، امام‏زاده شیخ صمدی، امام‏زاده پیربالا عمری و مرقد حاج حسن، نشان از قدمت طولانی روستای آویهنگ دارد.

مردم روستای آویهنگ به زبان کردی با گویش اورامی سخن می‏گویند، مسلمان و پیرو مذهب تسنن هستند

.

الگوی معیشت و سکونت:

براساس نتایج سرشماری سال 1375، روستای آویهنگ 2043 نفر جمعیت داشته است که در سال 1385 به 3720 نفر افزایش یافته است.

نظام اقتصادی روستا، بر پایه فعالیت‏های زراعی، باغداری و دامداری، و همچنین جنگل‏داری، پرورش زنبور عسل، صنایع دستی و خدمات استوار است. کشت آبی و دیم در روستا رواج دارد و مهم‏ترین محصولات زراعی آن شامل گندم، جو، نخود، ذرت، بنشن، گوجه فرنگی، پیاز و سیب‏زمینی است. انواع محصولات سردرختی مانند انار، گردو، انگور، سیب، گلابی، هلو، توت سفید، سنجد، انجیر، آلوچه، آلبالو، گیلاس و توت فرنگی نیز در روستا تولید می‏شود. لبنیات و عسل نیز از تولیدات دامی روستاست. زنان روستا در کنار فعالیت‏های زراعی به بافت انواع قالی، گلیم، جاجیم، سجاده و گیوه می‏پردازند.

روستای زیبا و کوهستانی آویهنگ با بافت مسکونی متراکم، در شیب که به صورت پلکانی استقرار یافته است. خانه‏های آن غالباً دو طبقه، ایوان‏دار و دارای دیوارهای ضخیم سنگی گل‏اندود هستند. سقف مسطح خانه‏ها با تیرهای چوبی و اندود کاهگل یا قیروگونی پوشیده شده‏اند. خانه‏ها و فضاهای درونی آن‏ها از نوع معیشت و فعالیت خانوار روستایی و همچنین از شرایط طبیعی ناحیه متأثر شده و شکل گرفته است. مصالح به کار رفته در خانه‏های روستاییان شامل خشت، گل، سنگ، گچ و چوب است. در ساخت خانه‏های جدید از مصالح تیرآهن، سیمان، آجر و مانند این‏ها استفاده شده است

.

جاذبه‏ های گردشگری:

منظره کوهستان، جنگل‏های بلوط، باغ‏های سرسبز، حواشی رودخانه آویهنگ همراه با پوشش گیاهی پیرامون روستا و انواع گل‏ها و گیاهان رنگارنگ و دارویی مانند گل گاوزبان، پونه، شاتره، گون و درختان و درختچه‏های فراوان ون، انجیر کوهی، زالزالک، بلوط، ارژن، بید، چنار و صنوبر چشم‏اندازهای زیبا و شگفت‏انگیزی در روستای کوهستانی آویهنگ پدید آورده‏اند.

کوه سنگ سرخ ( کوچکه سور ) در نزدیکی روستا، با 2410 متر ارتفاع از جمله جاذبه‏های طبیعی روستاست. روستای هواره برزه نیز با طبیعتی بکر و زیبا در همسایگی آویهنگ، جذابیت محیط روستا را افزون‏تر کرده است.

مسجد قدیمی آویهنگ از جمله جاذبه‏ های تاریخی روستاست که با معماری زیبا، تزیینات داخلی و هنرمندانه عصر قاجاری، و نیز با سر ستون‏های چوبی حکاکی شده واجد ارزش‏های جهانگردی است. آیات قرآنی، تاریخ ساخت و نام خلفای راشدین بر سر ستون‏های چوبی حکاکی شده است. مرقد حاج حسن و امامزاده پیربالا عمر از دیگر فضاهای تاریخی و مذهبی روستا هستند.

مردم روستای آویهنگ همچون سایر مسلمانان، در مراسم مذهبی عید فطر، عید قربان، میلاد پیامبر (ص) به جشن و سرور می‏پردازند.

از جمله مراسم خاص این روستا، برگزاری مراسم خواستگاری، نامزدی، حنابندان، عقدکنان و عروسی همراه با رقص‏های محلی و هلهله و آوازهای کردی است. سیاه چمانه، چپی و هل پرکه، انواع موسیقی و رقص رایج در روستا را تشکیل می‏دهند.

مردم روستای آویهنگ در ایام فراغت، با بازی‏های محلی مانند هل هل، زوران، گرزان، هلک ملک، دیلی کافی و کوهنوردی سرگرم می‏شوند

نوع لباس و صنایع دستی و غذا ها:

.

پوشاک مردم آویهنگ مانند دیگر مناطق کردنشین، از نوع لباس‏های کردی است. پوشش مردان شامل چوخه، پانتول، ملکی، شال، دستار، فرنجی و کله بال است. زنان نیز از جافی (نوعی پیراهن بلند)، کلنجه، شاه کلاه و کلکه استفاده می‏کنند. لباس زنان معمولاً با انواع زیورآلات زیبا آراسته می‏شود.

از انواع صنایع دستی روستا می‏توان به سجاده، جاجیم و گیوه و نیز به سبو اشاره کرد.

در این روستا، انواع غذاهای سنتی و محلی که معمولاً، مواد اولیه آن در روستا فراهم است، طبخ می‏شود. معروف‏ترین این غذاها عبارتند از: دوینه، شلمین، یکاوه، پرشنه،

منبع:دایره معارف اورامان ، آداب و رسوم مردم ژاورود و اورامان

دانلود آهنگ سلاو بو خاکی کورده واری از فردین حسین پناهی                                                         برای دانلود بر روی لینک زیر کلیک کنید.                                                                                                                                                                                                        

 https://rozup.ir/info/93081/fardin hosain panahi (karton khab) 2013

با اهدای سلام به همه ی بازدید کنندگان محترم از این پس قصد دارم که آهنگ های هورامی و کوردی جهت دانلود علاقه مندان قرار بدم از کسانی که علاقه به همکاری در این ضمینه دارند دعوت به همکاری می شود.

با تشکر arash501

هنر اورامان

علاقه مندان به موسیقی اورامی ، اورامی زبان در هر کجا باشد با شنیدن موسیقی اورامی روحش همانند پروانه بر فراز کوه ها و دشت های کردستان به خصوص اورامان پرواز خواهد کرد و به راستی اورامان قلب کردستان است . هنگامی که اسم اورامان برده می شود هنر آواز خوان و شعر و موسیقی را به یادمان می اندازد . اورامان هنر و گهواره ی پرورش هنرمندان بلند مرتبه ی کردستان است. اورامی زبان با دل و با زبان و با قلم و با عمل توانسته در عرصه و میدان حفظ فرهنگ سر بلند باشد . حفظ این فرهنگ قدیمی که پایه و اساس کل فرهنگ کردستان است بر هر کرد با غیرتی واجب است.

موسیقی و آواز اورامی کهن ترین موسیقی کردستان است که مانند ماهی می ماند که هر وقت از آب بگیرید ش تازه  است . موسیقی اورامی تنها موسیقی فلکلور جهان است که تا به  حال گرد و خاک روزگار را به خود نگرفته و همواره توانسته اصالت خود را حفظ نماید و با هیچ موسیقی بیگانه قاطی و در آمیخته نشده است .

اورامی زبانان عزیز توانسته اند این امانت را که اصالت آن به اورامان بر می گردد را حفظ کنند . موسیقی اورامی در بر دارنده ی همه جور مطبی هست موسیقی اورامی تنها نفرت و کینه و عصبانیت از آن به دور است و این نشان دهنده ی آن است که اورامی زبان روح لطیف و نازکش سازگار با سادگی آن قله ها و کوه ها بوده است و این یک نوع خوشبینی نسبت به زندگی است.

موسیقی اورامی همانند یک شعر حماسی توانسته اکثر اورامی زبان را پایدار کند.

کاک عثمان هورامی آن بلبل خوش صدای اورامان توانسته با سال ها رنج و زحمت و تلاش موسیقی اورامی را به سر منزل خویش برساند و این کاروان بزرگ را در میان راه رها نکرده و ساربان و سر کاروان عجیبی برای موسیقی اورامی است.

صدای کاک عثمان هورامی به عینه با روح لطیف هر اورامی زبانی سازگار است و هر کدام از سیاچمانه های کاک عثمان شناسا نگر فرهنگ اورامی زبان می باشد.

این هنرمند سر بلند در اوج سادگی و پاکی کاری با موسیقی و آواز هورامی کرده که مانند آن است که بگوییم که خداوند او را خاتم آواز خوانان قرار داده است

عثمان هورامی این داود کردستان با ارزش برای همه ی کرد زبانان و مایه ی افتخار برای هر کرد و اورامی زبان است که استاد شجریان این هنر ماندگار از کاک عثمان به عنوان استاد و بهترین هنرمند نام برده هنر کاک عثمان آن زمان نمایانگر میشود که توانسته 6 ساعت بدون وقفه و بدون استفاده از هرگونه آلات موسیقی آواز بخواند که یک شاهکار محسوب می شود.

از عجایب صنعت موسیقی اورامی در اینجاست که به کار بردن ادوات موسیقی در آن اجباری نیست و همین امر باعث شده که هر کس نتواند آواز اورامی بخواند زیرا کسی که می خواهد موسیقی اورامی (سیاچمانه) بخواند باید دارای حنجره ی قوی باشد که تار های صوتی حنجره اش  وزن و آهنگ موسیقی باشد

                                 به یادو کاک عثمانی